طبق تحقیقاتی که بر بروی مغز انسانها انجام شده، نتیجه بدین صورت بوده است که بیخوابی، مغز را بسیار خسته کرده و باعث اختلالات ذهنی در افراد می گردد. برخی مشاغل هستند که شب بیداری های مکرر و بی خوابی های مداوم، مثل آتش نشانها، ماموران گشت انتظامی، پرستاران و پزشکان شیفت جزء برنامه کاری آنهاست. پرستاران، رزیدنت ها و پزشکان از جمله کسانی هستند که با مقوله کار زیاد و بیخوابی های زیاد و گاهی چند روزه آشنا هستند. حداکثر بی خوابی پزشکان در آمریکا ۱۶ ساعت محاسبه شده است. پروتکل جدید آموزش پزشکی در آمریکا، حداکثر فعالیت رزیدنت ها و پرستاران در مراکز پزشکی را ۱۶ ساعت اعلام کرده است. اما در ایران متاسفانه این رقم به ۳۶ ساعت رسیده است. این آمار نشان دهنده آن است که بسیاری از پرسنل پزشکی در ایران با مشکل پر کاری الزامی یا ساعت کاری زیاد مواجه هستند.
انسان برای زیستن، احتیاح به کار کردن و کسب درآمد دارد. در واقع، کار باعث افتخار افراد می شود. کار کردن عیب و عار نیست، اما مهم است که چه کار و برای چه مدت کار می کنید. ساعت کاری طولانی در سلامتی، آسایش و حالات روحی افراد تاثیرات منفی خواهد داشت. استرس های مزمن، افسردگی، فشارهای روانی از عواقب بیش از حد کار کردن است. مردانی که بیش از ۶۰ ساعت، و زنانی که بیش از ۴۰ ساعت در هفته کار می کنند و فشار زیادی را متحمل می شوند، باید منتظر بیماریهایی من جمله بیماری قلبی باشند. پر کاری برابر است با شب بیداری. شاید کار زیاد و شب بیداری های مداوم، در آمد خوبی را عاید شود، اما این موضوع در کوتاه مدت و به صورت موقت سودآور خواهد بود و در طولانی مدت نتیجه چشم گیری نخواهد داشت.
طبق تحقیقاتی که بر بروی مغز انسانها انجام شده، نتیجه بدین صورت بوده است که بیخوابی، مغز را بسیار خسته کرده و باعث اختلالات ذهنی در افراد می گردد. برخی مشاغل هستند که شب بیداری های مکرر و بی خوابی های مداوم، مثل آتش نشانها، ماموران گشت انتظامی، پرستاران و پزشکان شیفت جزء برنامه کاری آنهاست. پرستاران، رزیدنت ها و پزشکان از جمله کسانی هستند که با مقوله کار زیاد و بیخوابی های زیاد و گاهی چند روزه آشنا هستند. حداکثر بی خوابی پزشکان در آمریکا ۱۶ ساعت محاسبه شده است. پروتکل جدید آموزش پزشکی در آمریکا، حداکثر فعالیت رزیدنت ها و پرستاران در مراکز پزشکی را ۱۶ ساعت اعلام کرده است. اما در ایران متاسفانه این رقم به ۳۶ ساعت رسیده است. این آمار نشان دهنده آن است که بسیاری از پرسنل پزشکی در ایران با مشکل پر کاری الزامی یا ساعت کاری زیاد مواجه هستند.
بعضی مواقع خودِ پزشک مایل است که وقت و زمان خود را صرف کار کند، که میتواند علل متفاوتی داشته باشد. اما گاهی پزشک خود اصلا تمایلی به پر کاری ندارد و شرایط حکم می کند که درگیر باشد.
۷ عاملی که باعث پرکاری برخی پزشکان می شود:
۱- شیفت پزشکی:
شیفت پزشکی از جمله کارهایی است که پزشک با آن درگیر است و باید ساعتهایی را در هفته به عنوان شیفت در بیمارستان بگذراند. گاهی اتفاق میفتد که پزشکی به جای همکار پزشکش شیفت میماند و دو یا سه روز را نمی خوابد. در چنین اوقاتی است که پزشک بایستی توجه به سلامت خود داشته باشد و از پر کاری و بیخوابی بیش از حد بپرهیزد.
۲- نوبت دهی:
وقتی پزشک نوبت دهی مطب را طوری مدیریت کند که تعداد مراجعینش مشخص باشد، از کار زیاد و ویزیت بیش از حد بیماران خارج از نوبت رها میگردد. گاهی پیش می آید که پزشک تا نیمه شب درگیر ویزیت بیماران است.
۳- جوان و تازه کار بودن:
پزشکان جوانی که تازه در منصب پزشکی جای گرفته اند و اسم و رسم و شهرتی هم ندارند و همچنین رویای محبوبیت در سر می پرورانند، با پرکاری و ساعت کاری زیاد مشکلی ندارند و برعکس، تمایل به کار دارند. پرکاری این پزشکان حاکی از این نیست که فقط در پی طبابت باشند و فقط در بیمارستان و مطب وقت خود را بگذرانند، بلکه بخشی از زمان خود را به امور تحقیقاتی و مطالعه سپری میکنند.
۴- پول دوستی:
پول دوستی یا بهتر است بگویم جویای ثروت بودن، از دیگر علل پرکاری برخی پزشکان است. پزشکی که به اندوختن مال، بیش از سلامت خود اهمیت میدهد و فقط فکر و ذهنش شده کار و کار و کار، باید بداند که این روش فقط تا یک بازه زمانی باعث موفقیتش خواهد بود. به این دلیل که پزشکان بسیاری بوده اند که می خواستند با چنین روش هایی به ثروت برسند اما بی خوابی ها و خستگی های ناشی از کار زیاد، باعث بیمار شدنشان شده است. همچنین بخاطر کسلی و خواب آلودگی و خستگی مغز و جسم، باعث تشخیص اشتباه بیماری فرد شده اند و جان یک انسان را به خطر انداخته اند. این قبیل پزشکان با این اعمال نه تنها به اهداف خود نخواهند رسید بلکه مسبب تضعیف جسم و روح و شکست خود می شوند. از قدیم میگفتند رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود، رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود.
۵- موقعیت جغرافیایی:
بعضی مناطق کشورمان هستند که متاسفانه دسترسی به پزشک برایشان دشوار است. با این وجود برخی پزشکان جهت طبابت در این مناطق حاضر میشوند و بیماران را مداوا میکنند. اما بخاطر عدم وجود دکتر، انواع بیماریها و تعداد مراجعین زیاد می شود و پزشک بالاجبار مجبور است که بیماران را ویزیت نماید. گاهی هم بخاطر ضیق وقتی که پزشک دارد فشار کاری زیادی به وی وارد می شود. چرا که بعضی پزشکان اواخر هفته و یا ماهی یکی – دوبار به چنین مناطقی سر می زنند.
۶- بیماران اورژانسی:
گفتیم که گاهی مواقع، بطور اتفاقی شرایط پرکاری پزشک فراهم می شود. عوامل متفاوتی دخیل هستند که غیر قابل پیش بینی ترین آنها، بیمارران اورژانسی است. بعضا ممکن است شب یا نصف شب با پزشک تماس گرفته شود و خواستار حضور وی برای نجات بیمار شوند. گاهی بیماران اورژانسی همه ی کادر پزشکی را درگیر و پرکار میکند. چون با جان انسانها سر وکار دارند. یک پزشک هیچگاه نمیتواند جان یک انسان را فدای مهمانی، مسافرت، و مسائل شخصی کند. به خصوص اگر پزشک معالج بیمار بوده باشد. چندی پیش شنیدم که در یکی از مناطق دور افتاده کشور زن بارداری به پزشک عمومی جهت چک آپ مراجعه میکند. در این حین چون به تاریخ زایمان نزدیک بوده، احساس میکند که موقع تولد نوزاد است. اما به دلیل نبود امکانات لازم و آمبولانس، پزشک با اتومبیل شخصی خود خانم را به مرکز درمانی مجهز تر میرساند و مادر و فرزند را ازخطر حفظ میکند. در چنین شرایطی است که پزشک بایستی وجدان پزشکی را در خود پر رنگ کند.
۷- شیوع بیماریهای واگیردار و همه گیر:
با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، خوشبختانه خیلی از بیماری های واگیر دار ریشه کن شده است. اما هنوز بیماری های همه گیر و خطرناکی است که جان انسانها را تهدید میکند. بیماریهایی مثل آنفولانزا که از حیوان به انسان منتقل می شوند و در کمترین زمان بیشترین تلفات را در بر میگیرد. اینجاست که تیم پزشکی بایستی دست به کار شود و بحران پیش رو را حل نمایند. اما پزشکان باید اول خود را از ابتلا به بیماری ایمن کنند و بعد به درمان افراد بپردازند. در چنین مواقع پزشک باید بیش از پیش صبور باشد. به این دلیل که ممکن است از آشنایان و نزدیکانش به چنین بیماریهایی دچار شوند. سلامت جسم و روح پزشک در چنین شرایط بحرانی بسیار حائز اهمیت است.